Przeprowadzanie kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska

Zasady i tryb kontroli:

Kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska, przeprowadzają upoważnieni przez Starostę pracownicy Wydziału Ochrony Środowiska. Kontrola prowadzana jest na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców i ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, przy uwzględnieniu przepisów szczególnych z zakresu zadań realizowanych przez Starostę, objętych kontrolą.

W trakcie wykonywania kontroli, kontrolujący jest uprawniony do:

• wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 na pozostały teren,

• przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych,

• żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego,

• żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli (art. 379 ust. 3 Prawo ochrony środowiska).

 

Obecność kontrolowanego:

1. Czynności kontrolne wykonuje się w obecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej.

2. Kierownik kontrolowanego podmiotu oraz kontrolowana osoba fizyczna obowiązani są umożliwić przeprowadzenie kontroli (art. 379 ust. 6 Prawo ochrony środowiska). Zgodnie z art. 255 § 1 kodeksu karnego czyn polegający na udaremnianiu bądź utrudnianiu czynności służbowych osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.

3. Przedsiębiorca ma obowiązek pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli. Kto w zakresie działalności gospodarczej nie wykonuje ww. obowiązku - podlega przepisom Kodeksu wykroczeń.

4. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej, czynności kontrolne mogą być wykonywane w obecności innego pracownika kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.

5. Kontrolowany może wnieść sprzeciw wobec podjęcia czynności kontrolnych w przypadku:

a. nie powiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli (z wyjątkiem określonym w art. 48 ust. 11 pkt 2 i 4 ustawy Prawo przedsiębiorców),

b. nie okazania przez pracowników organów kontroli legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz nie doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli,

c. nie poinformowania o jego prawach i obowiązkach w trakcie kontroli,

d. dokonywania czynności kontrolnych bez obecności kontrolowanego lub bez obecności osoby przez niego upoważnionej (z wyjątkiem określonym w art. 50 ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy Prawo przedsiębiorców),

e. równoczesnego podejmowania i prowadzenia więcej niż jednej kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy (z wyjątkiem określonym w art. 54 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy Prawo przedsiębiorców).

 

Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli:

1. Organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli.

2. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego lub gdy, przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

3. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.

4. Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.

 

Czynności kontrolne:

1. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

2. Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, może dotyczyć jedynie przypadków, gdy: czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, a także gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli.

3. Z czynności kontrolujących kontrolujący sporządza protokół, którego jeden egzemplarz doręcza kierownikowi kontrolowanego podmiotu lub kontrolowanej osobie fizycznej (art. 380 ust. 1 Prawo ochrony środowiska).

4. W zależności od wyników kontroli, Organ kontrolujący wydaje zalecenia pokontrolne lub wszczyna postępowanie administracyjne lub przekazuje dokumentację sprawy innym organom według właściwości.

 

Informacja o prawach i obowiązkach kontrolowanego:

1. Kierownik kontrolowanego podmiot lub kontrolowana osoba fizyczna mogą przy podpisywaniu protokołu wnieść zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem (art. 380 ust. 2 Prawo ochrony środowiska).

2. Kierownik kontrolowanego podmiot lub kontrolowana osoba fizyczna mogą odmówić podpisania protokołu i w terminie 7 dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie (art. 380 ust. 2 Prawo ochrony środowiska).

3. Kontrolowany ma prawo do składania odwołań od wydanych w trakcie kontroli i po jej zakończeniu decyzji i zażaleń na wydane postanowienia – w trybie przewidzianym w Kpa.

4. Kontrolowany ma prawo do przeglądania akt sprawy, sporządzanie z nich notatek i odpisów w tym także uwierzytelnionych - art. 73 Kpa.

5. Kontrolowany ma prawo żądać przeprowadzenia dowodu mającego wyjaśnić okoliczności mające znaczenie dla sprawy - art. 78 § 1 Kpa.

6. Kontrolowany ma prawo do wypowiedzenia się, co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań przed wydaniem decyzji - art. 10 Kpa.

7. Kontrolowany wezwany przez organ do stawiennictwa w charakterze świadka ma prawo do zwrotu kosztów podróży i innych należności zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym - art. 56 § 1 Kpa.

8. Strona, jej przedstawiciele i pełnomocnicy mają obowiązek zawiadomić organ administracji o każdej zmianie swojego adresu, w razie zaniechania obowiązku doręczenie pism pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny - art. 41 Kpa.

 

Miejsce i czas kontroli:

Kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę; w sytuacji kontroli osoby fizycznej, kontrolę przeprowadza się w miejscu wprowadzania substancji lub emisji do środowiska.

 

Książka kontroli:

1. Przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie książkę kontroli oraz upoważnienia i protokoły kontroli, a także udostępniać je na żądanie organu kontroli - art. 57 ustawy Prawo przedsiębiorców.

2. Przedsiębiorca jest obowiązany dokonywać w książce kontroli wpisu informującego o wykonaniu zaleceń pokontrolnych bądź wpisu o ich uchyleniu - art. 57 ustawy Prawo przedsiębiorców.

 

Czas trwania kontroli:

1. Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:

a. w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych;

b. w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych;

c. w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;

d. w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych.

Przepisu nie stosuje się, jeżeli przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.

2. Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przedsiębiorcę, można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku kalendarzowym, a czas jej trwania nie może przekraczać 7 dni. Czasu trwania powtórnej kontroli nie wlicza się do czasu, o którym mowa wyżej.

 

Podstawa prawna:

- Rozdział 5 Ograniczenia kontroli działalności gospodarczej, art. od 45 do 65 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców

- art. 379, art. 380 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska